आज विश्व वातावरण दिवस, नेपाल को अबस्था के छ?

नेपाल, विश्व पर्यावरण दिवसको अवसरमा विश्वभरका लागि  पर्यावरणीय संरक्षणका प्रयासहरू गरिएका छन्। प्रदूषण, जलवायुपरिवर्तन, वनसङ्क्रमण र जलस्रोत संरक्षण जस्ता विषयहरू विश्वभरी गहनता प्राप्त गरिसकेका छन्।

नेपालले पनि पर्यावरणीय संरक्षणका लागि विभिन्न पहलहरू गरेको छ। हरियो अर्को नेपाल र आफूले आफ्नो भूमिका निर्धारण गरेकोछ। प्रदूषणमा कार्यरत उद्योग, यातायात र घरपरिवारको तापमान व्यवस्थापनका लागि नगरपालिका र सरकारको संयोजनबाट नगरकोस्वच्छता, प्रदूषणमुक्त यातायातको लागि इलेक्ट्रिक गाडी र वायुप्रदूषणमा कमी गर्ने कार्यक्रमहरू जारी छन्।

प्रदूषण नियन्त्रणका लागि, नेपालले यातायात तथा इलेक्ट्रिकरुपमा गाडी सेवामा वृद्धि गरेको छ। इलेक्ट्रिक गाडीहरूको प्रयोग बढाउनेकार्यक्रम चलाइरहेको छ। नगरपालिका र सरकारले यातायात संचारमा पर्यावरणीय उद्धारको लागि सख्त मापदण्ड लागू गरिएको छ।

बिजुली उत्पादनका लागि योजनाहरूमा अन्योन्य सहयोग गरेको छ। योजनाहरूले प्रदूषणमुक्त उर्जाको प्रयोगलाई बढावा गर्दै आएकोछ।

साथै, नेपालले वनसङ्क्रमणको नियमन गर्ने कठिन नियमलाई लागू गर्दै आएको छ। जंगलको संरक्षण र वनसङ्क्रमणमा सक्रियसहभागिता देखिएको छ।

जलवायु परिवर्तनले नेपालमा पनि समस्याहरू प्रस्तुत गरेको छ। तापमान वातावरणमा अभिक्षिप्ति, हिमनदी र ग्लेसियरका अधिकारीघटाउने समस्या, वर्षाको समयमा जल बाँधका स्तरमा वृद्धि, जलवायु परिवर्तनले प्राकृतिक आपदालाई बढाएको छ|

काठमाडौं उपत्यकामा तथा अन्य अत्यधिक आबादी भएका शहरहरूमा प्रदूषणको स्तर चिन्ताजनक अवस्थामा छ। वातावरणीय प्रदूषण, वाहन संचारमा भरपर्दो वृद्धि, ध्वनिप्रदूषण, वनसङ्क्रमण, धुलो र कचराको निपटाउन असामर्थ्य जस्ता कारकहरूले समस्याहरू बढाएकाछन्। यसकारण स्वास्थ्य, नगरिकता र पर्यटन उद्योगमा अस्थायी र दृढ असर पार्दैछ। सुरुवातिमा प्रदूषण नियन्त्रण तथा जलवायुपरिवर्तनमा सक्रिय सहभागिता नभएकोले यसले नेपालको आर्थिक, सामाजिक र पर्यटन समुदायमा लामोको संकट प्रदान गरेको छ।यस्ता शहरहरूमा गरिएको प्रदूषण नियन्त्रण, वातावरणीय संरक्षण र सामुदायिक सञ्जालमा बसेको एकीकृत प्रयासले मात्रै यससमस्याको समाधान गर्न सम्भव हुनेछ।